Ιδιαίτερα μαθήματα ή μαθήματα σε Κ.Ξ.Γ. ;

Γράφει ο Κυριάκος Βασιλομανωλάκης

Πτυχιούχος Ψυχολογίας, Ανάπτυξης Παιδιού και Master εκπαίδευσης στη μάθηση. Συγγραφέας του βιβλίου “Μαθαίνω εύκολα” και “Θυμάμαι εύκολα”

Γονείς προβληματίζονται αν πρέπει τα παιδιά τους να αρχίσουν ή να συνεχίσουν την εκμάθηση της ξένης γλώσσας σε οργανωμένη τάξη Κέντρο Ξένων Γλωσσών ή σε ιδιαίτερα μαθήματα. Πολλοί θυσιάζουν την ικανοποίηση άλλων αναγκών για να μάθουν τα παιδιά τους μια ξένη γλώσσα. Μια συγκριτική παρουσίαση των 2 περιβαλλόντων από εκπαιδευτική, ψυχολογική και κοινωνική σκοπιά απαντά σε κρίσιμα ερωτήματα.

1 – Ερώτηση: Σε ποιο περιβάλλον αναπτύσσει ένα παιδί καλύτερα τις γνωστικές του δεξιότητες;

Απάντηση:

Οι ανώτερες γνωστικές δεξιότητες, με τις οποίες ο μαθητής κάνει βαθιά επεξεργασία της ύλης, αναπτύσσονται στο πλαίσιο της ομάδας. Η αλληλεπίδραση των ιδεών, των προτάσεων, διευκρινήσεων, αντιρρήσεων, ερωτήσεων συμμαθητών, φίλων και εκπαιδευτικών κι η επιρροή που ασκούν είναι μέρος της απαραίτητης δυναμικής διαδικασίας της μάθησης.

2 – Ερώτηση: Σε ποιο περιβάλλον αναπτύσσει το παιδί μου τις κοινωνικές του δεξιότητες;

Απάντηση:

Το παιδί μαθαίνει με τη συμμετοχή του, ενεργό, ορατή ή όχι, στο γίγνεσθαι μιας μόδας. Όσο καλύτερα οργανωμένη από τον εκπαιδευτικό είναι μια πολύχρωμη ομάδα τόσο η αλληλεπίδραση κι η συνεργασία έχει πιο έντονα χαρακτηριστικά. Αυτά οδηγούν σταδιακά τον κάθε μαθητή στην αυτονομία και στην αποτελεσματική επικοινωνία.

3 – Ερώτηση: Ποιο περιβάλλον είναι καταλληλότερο;

Απάντηση:

Τα πλεονεκτήματα που προσφέρει στη διαδικασία της μάθησης το σχολικό περιβάλλον είναι μια παραμελημένη παράμετρος. Βασικοί συντελεστές στη διαμόρφωση κατάλληλου περιβάλλοντος, ο εκπαιδευτής και οι εκπαιδευόμενοι. Τα ανήσυχα νεανικά πνεύματα τρέφονται, παράγουν και μαθαίνουν μόνο σε ένα περιβάλλον που διαρκώς ανανεώνεται. Ένα περιβάλλον που δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να αναζητούν τρόπους έκφρασης και δημιουργίας, να ανακαλύπτουν –συχνά με καθοδήγηση- νέους τρόπους προσέγγισης και κωδικοποίησης του κάθε μαθήματος.

4 – Ερώτηση: Τι προτιμά η νέα γενιά μαθητών ;

Απάντηση:

Η νέα γενιά αναζητά χώρους μάθησης στους οποίους αναγνωρίζεται η ιδιαιτερότητα του ατόμου κι η πολυδιάστατη προσωπικότητα του. Χώρους μάθησης στους οποίους έχουν ένα κοινό στόχο, να μάθουν να επικοινωνούν σε ζευγάρια ή σαν ομάδα στη ξένη γλώσσα.

Η αποτελεσματική επικοινωνία, γίνεται κτήμα του κάθε νέου με την πολυγνωσία, τη συναισθηματική στήριξη από την ομάδα σε ένα κόσμο πολυδιάστατο, πολυπολιτισμικό και πολύγλωσσο.

5 – Ερώτηση: Ποιος είναι ο ιδανικός αριθμός μαθητών σε ομαδικό μάθημα στη ξένη γλώσσα;

Απάντηση:

Ιδανική είναι η ομάδα 8-10 ατόμων, έτσι ώστε να υπάρχει μια ικανοποιητική σύνθεση προσωπικοτήτων με διαφορετικές καταβολές, διαφορετικούς μαθησιακούς τύπους και διάφορα ταλέντα.

6 – Ερώτηση: Ποιος είναι ο κατάλληλος να διδάξει την ξένη γλώσσα;

Απάντηση:

Κάθε προσοντούχος εκπαιδευτικός, με πίστη στις αρχές της Νέας Παιδαγωγικής. Επίσης, η ιδανική συνθήκη είναι η διδασκαλία της ξένης γλώσσας να γίνεται από ομάδα εκπαιδευτικών. Η εξειδίκευση, η εμπειρία κι οι πολιτισμικές καταβολές του κάθε εκπαιδευτικού σκηνοθετούν, χρωματίζουν, εμπλουτίζουν και διαφοροποιούν κάθε μάθημα.

7 – Ερώτηση: Υστερεί ο προσοντούχος οικοδιδάσκαλος της ξένης γλώσσας;

Απάντηση:

Κατά τεκμήριο όλοι οι ενημερωμένοι προσοντούχοι εκπαιδευτικοί της ξένης γλώσσας είναι ικανοί. Η υστέρηση της οικοδιδασκάλισσας δεν προέρχεται από τα προσωπικά της προσόντα και τις περγαμηνές της, αλλά από την έλλειψη ενός ομαδικού πλαισίου μάθησης. Η σύγχρονη παιδαγωγική που παρουσιάστηκε τη δεκαετία 1990 προτάσσει την αρχή της αλληλεπίδρασης των μαθητών για αποτελεσματική μάθηση. Η έλλειψη τεχνολογικής υποδομής, η απουσία βιβλιοθηκών και βιντεοθηκών μεγεθύνει την ανισότητα των δύο περιβαλλόντων.

8 – Ερώτηση: Υστερεί ο μαθητής του ιδιαιτέρου μαθήματος;

Απάντηση:

Ο μαθητής του ιδιαίτερου μαθήματος στερείται των ωφελειών της μάθησης σε ομάδα, δεν έχει υποστηρικτικό δίκτυο, δεν συμμετέχει σε ομαδικά project και εκδηλώσεις. Δεν μπορεί να αναπτύξει όλες τις γνωστικές και συναισθηματικές του δεξιότητες, αφού δεν έχει μέτρο σύγκρισης, δεν αλληλεπιδρά με συνομήλικους του και δεν έχει την δυνατότητα να μιμηθεί ή να απορρίψει άλλα μαθησιακά προφίλ. Πολλοί μαθητές ιδιαιτέρων ‘’βλέπουν’’ το μάθημα της ξένης γλώσσας να καταλήγει, μετά τα πρώτα στάδια, μια απομονωτική μονόπλευρη προσέγγιση που μπορεί να οδηγεί σε μαθησιακό τέλμα.

9 – Ερώτηση: Τι συνιστάται στις περιπτώσεις μαθησιακών ιδιαιτεροτήτων;

Απάντηση:

Σημειώνω με επιφύλαξη την αναγκαιότητα του ιδιαιτέρου μαθήματος σε περιπτώσεις μαθησιακών ιδιαιτεροτήτων. Σε αυτές τις περιπτώσεις η διδασκαλία γίνεται από ειδικό παιδαγωγό ή σε συνεργασία με ειδικό ψυχολόγο.

10 – Ερώτηση: Ποιοι αποδίδουν καλύτερα στις εξετάσεις γλωσσομάθειας;

Απάντηση:

Οι μαθητές των ομαδικών μαθημάτων έχουν, κατά τεκμήριο, περισσότερες ευκαιρίες να αναπτύξουν επικοινωνιακές δεξιότητες, την μεταγνώση και τη συγκέντρωση τους. Επίσης, εξοικειώνεται στην αντιμετώπιση στρεσογόνων καταστάσεων. Διαθέσιμα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι αποδίδουν καλύτερα.